ขุนสถาน

Highlight

ถ้าอยากมาขุนสถานแล้วเจอทะเลหมอกเต็ม ๆต้องมาช่วงปลายฝนต้นหนาว ทะเลหมอกจะอลังการสุด แต่ถ้าใครมาช่วงฤดูหนาวก็สวยไปอีกแบบ แต่ต้องลุ้นเรื่องทะเลหมอกนิดหน่อย ส่วนมากไม่ค่อยมี โดยเฉพาะช่วงลมหนาวลงมาแรง ๆ
ขุนสถานมีความสวยคนละแบบกับดอยเสมอดาว สวยกว่ารึป่าวอันนี้แล้วแต่คน แต่ถ้าเรื่องของความหนาวขุนสถานหนาวกว่าดอยเสมอดาวแน่นอน
ขุนสถานตั้งอยู่ทางใต้ของจังหวัดน่านติดกับแพร่ ซึ่งอยู่บนถนนหลวงสาย 1026 ที่เชื่อมระหว่าง อ.ร้องกวาง จ.แพร่ ไปยัง อ.นาน้อย จ.น่าน ซึ่งข้างบนนี้ทางอุทยานฯมีบ้านพักและลานกางเต็นท์ให้ ปัจจุบันเริ่มมีรีสอร์ทเอกชนขึ้นมาบ้างแล้ว

1. ขุนสถาน ขุนเขาแห่งน่านใต้

“อุทยานแห่งชาติขุนสถาน” เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่พึ่งได้รับความนิยมเมื่อไม่นานมานี้ หลายคนคงพอเคยได้ยินมาบ้าง แต่ก็ไม่รู้ว่าขุนสถานนั้นจริง ๆแล้วมีความสวยงามของธรรมชาติไม่แพ้กับดอยเสมอดาวหรือดอยภูคาเลย ถ้าถามผมว่าขุนสถานคล้าย ๆ ที่ไหน ก็น่าจะคล้ายกับ “ภูทับเบิก” เพียงแต่เป็นภูทับเบิกในฉบับที่ไม่มีป่ารีสอร์ท(อนาคตไม่แน่) ผมเองครั้งแรกที่ไปเยือนขุนสถานก็เกิดจากความไม่ได้ตั้งใจ เพราะตอนนั้นอยากลองขับรถจาก ดอยเสมอดาว กลับไปบ้านที่สัตหีบโดยใช้เส้นทางตัดขุนสถานไปออกทางแพร่ จะได้ไม่ต้องขับรถอ้อมไปทางอำเภอเวียงสา ตอนแรกก็ไม่ได้หวังอะไรมาก แต่พอได้ขับรถขึ้นมาจริง ๆก็ต้องบอกเลยว่าโคตรสวย แต่ดันมาถึงก็ช่วงสายแล้วครั้งนั้นเลยได้ภาพสวย ๆ น้อยมาก แน่นอนผมจึงกลับมาซ้ำที่ขุนสถานอีกหลายครั้ง และมีครั้งหนึ่งที่ผมมาแล้วเจอฝนตกตอนกลางคืน พอตื่นเช้าขึ้นมาก็พบกับธรรมชาติที่สวยงามเกินคาดมาก ๆ ดังนั้นผมแนะนำว่าถ้าใครที่มีโอกาสมาน่านหน้าฝนแล้วไม่รู้จะไปไหน ลองมานอนรับลมเย็น ๆที่ขุนสถานสักคืน แล้วจะพบความอลังการของธรรมชาติที่ซ่อนอยู่ได้ไม่ยากเลย

ขุนสถาน น่าน หน้าฝน — แสงทอง ตอนเช้า ลอดก้อนเมฆ

ขุนสถาน น่าน ตอนเช้า หน้าฝน — แสงทองตอนเช้า ถ่ายระยะซูม 85 mm มองจากขุนสถานไปที่อุทยานแห่งชาติดอยเสมอดาว

อุทยานแห่งชาติ ขุนสถาน ลานกางเต้นท์ และบ้านพัก ร้านกาแฟ — ช่วงสาย ๆ เมฆฝนเริ่มก่อตัว จะเห็นได้เลยว่าเราอยู่สูงพอๆกับฐานเมฆเลย

“อุทยานแห่งชาติขุนสถาน” ตั้งอยู่บริเวณทางตอนใต้ของจังหวัดน่านติดกับแพร่ ลักษณะภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูงชันวางตัวในแนวทิศเหนือสู่ทิศใต้ เป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาผีปันน้ำตะวันออก มีแนวสันเขาดอยแปรเป็นแนวแบ่งเขตระหว่างจังหวัดน่านกับแพร่ที่มีความสูงเฉลี่ยแนวสันเขา 800-1,300 เมตร ซึ่งมีดอยธงเป็นยอดสูงสุด มีความสูง 1,643 เมตร จากระดับน้ำทะเล ส่วนบริเวณที่ทำการอุทยานฯจะมีความสูงอยู่ที่ 1,365 เมตร และใกล้กับที่ทำการอุทยานฯจะมีดอยแม่จอกซึ่งสูงประมาณ 1,424 เมตร สามารถเดินขึ้นไปชมวิวด้านบนได้จะมีทางเดินขึ้นไปอยู่ แต่ผมก็ยังไม่เคยเดินขึ้นไปนะครับ นอกจากนี้ขุนสถานยังเป็นต้นกำเนิดน้ำลำธารสำคัญหลายสาย ได้แก่ ห้วยน้ำอูน ห้วยน้ำแหง ห้วยน้ำลี ซึ่งจะไหลลงไปรวมกับแม่น้ำน่านด้านล่างที่เป็นแนวแบ่งเขตระหว่างน่านกับอุตรดิตถ์ ถึงแม้ว่าตอนนี้ขุนสถานจะมีปัญหาเรื่องของภูเขาหัวโล้น แต่ผมว่ามันก็ไม่ได้ทำให้ภูมิทัศน์สวยลดลงแต่อย่างใดกลับกลายเป็นสวยไปซะอีก เพราะด้วยความโล้นของภูเขาทำให้เราเห็น Landscape ได้กว้างไกลนั่นเอง แต่ในปัจจุบันจำนวนพื้นที่เขาหัวโล้นก็ลดลงเยอะไปมากแล้ว ซึ่งถือเป็นเรื่องที่ดีในการฟื้นฟูธรรมชาติของขุนสถานให้กลับคืนมาด้วย

ขุนสถาน น่าน หน้าฝน ลานกางเต้นท์ วิวร้านกาแฟ

อุทยานแห่งชาติขุนสถาน พื้นที่รวม 457.32 ตารางกิโลเมตร ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาภูเขาสูง สภาพอากาศค่อนข้างผันผวนสูง โดยเฉพาะในช่วงฤดูฝนทุก ๆ 10-15 นาที อากาศจะไม่เหมือนกันเลย เดี๋ยวฝนตกเดี๋ยวแดดออกบางทีมีลมเย็นแถมมาด้วย และอากาศมีการเปลี่ยนแปลงตามระดับความสูงด้วย อย่างบริเวณด้านล่างภูเขาก็มีสภาพอากาศแบบเขตร้อนชื้น แต่บริเวณด้านบนภูเขาที่มีความสูงกว่า 1,000 เมตร ก็จะมีสภาพอากาศแบบกึ่งเขตร้อน คือมีอากาศเย็นตลอดทั้งปี และหนาวจัดในตอนกลางคืนของช่วงฤดูหนาว ส่วนในตอนกลางวันหากไม่มีเมฆปกคลุมแดดจะแรงมาก แต่ถ้าอยู่ในร่มก็ไม่ร้อน สำหรับตารางอุณหภูมิเฉลี่ยแต่ละเดือนด้านล่าง ผมจะใช้บริเวณที่ทำการอุทยานฯเป็นจุดอ้างอิง ซึ่งมีความสูงประมาณ 1,365 เมตร เพราะคนส่วนใหญ่จะใช้เวลาสัมผัสอากาศจุดนี้นานที่สุด เนื่องจากตรงนี้เป็นลานกางเต็นท์หลัก และบ้านพักอุทยานฯนั่นเอง

ตารางค่าประมาณอุณหภูมิอากาศเฉลี่ยในแต่ละเดือนบนยอดขุนสถาน อ้างอิงบริเวณลานกางเต็นท์และบ้านพักที่ทำการอุทยานแห่งชาติขุนสถาน

2. ขุนสถานไปช่วงไหนสวย ไม่พลาดธรรมชาติสวย ๆ

ขุนสถาน หน้าฝน (มิถุนายน-กันยายน) ช่วงนี้ก็น่าเที่ยว ป่าไม้สีเขียวพร้อมกับเมฆหมอกหยอกล้อภูเขาต้องฤดูนี้เลย แต่ต้องมาช่วงที่มรสุมไม่เข้านะครับ ไม่งั้นอาจเจอหมอกขาวโพลนจนมองไม่เห็นอะไรเลย เพราะขุนสถานจะอยู่สูงระดับเดียวกับเมฆชั้นล่างเลย

ขุนสถาน ช่วงปลายฝนต้นหนาว (ตุลาคม-พฤศจิกายน) เป็นช่วงที่สวยที่สุด ป่าไม้ยังเขียว อากาศแจ่มใส มีโอกาสเกิดทะเลหมอกมากที่สุด ท้องฟ้าแจ่มใสไม่ค่อยมีหมอกแดดปกคลุมท้องฟ้า แต่เสียอย่างเดียวช่วงนี้อากาศจะเย็นๆเท่านั้น ไม่ได้หนาวมาก ในช่วงต้นเดือนตุลาคมยังมีโอกาสเจอฝนได้อยู่นะครับ แต่ฝนจะตกเฉพาะช่วงบ่าย ๆถึงเย็นเท่านั้น คืนวันไหนฝนตก เช้าวันต่อมาทะเลหมอกอลังการแน่นอน

อุทยานแห่งชาติขุนสถาน หมอก ตอนเช้า ปลายฝนต้นหนาว

ขุนสถาน หน้าหนาว (ธันวาคม-กุมภาพันธ์) เป็นช่วงที่เหมาะกับการมาดูดอกพญาเสือโคร่ง ซึ่งจะบานมากที่สุดช่วงกลางเดือนมกราคม ช่วงนี้เริ่มมีหมอกแดดมาปกคลุมด้านล่างหุบเขาบ้างแล้ว แต่บนขุนสถานยังอยู่เหนือหมอกแดด เลยไม่ได้เป็นอุปสรรคในการถ่ายรูปสักเท่าไหร่ ท้องฟ้ายังพอแจ่มใสอยู่ อากาศหนาวใช้ได้เลยทีเดียวแถมเป็นหนาวลมด้วย ส่วนต้นไม้ใบหญ้าช่วงนี้เริ่มเปลี่ยนจากสีเขียวๆออกเป็นเหลือง ๆแล้ว

ขุนสถาน หน้าร้อน (มีนาคม-พฤษภาคม) เป็นช่วงที่ไม่ควรมามากที่สุดถ้าไม่คิดจะมาหาสงบ เพราะช่วงนี้หมอกแดดหรือหมอกควันจะคลุมและอาจปกคลุมถึงยอดขุนสถานได้ในบางวัน ส่วนทะเลหมอกช่วงนี้หายากมาก ยกเว้นคืนวันไหนมีฝนตก ตอนเช้าก็อาจมีทะเลหมอกได้ แต่โอกาสฝนตกช่วงนี้จะน้อยมาก ๆ ส่วนใหญ่อากาศแห้ง ต้นไม้ส่วนใหญ่ออกเป็นสีเหลืองน้ำตาล สำหรับใครที่จะมาพักผ่อนหนีร้อนก็มาได้ เพราะว่าช่วงนี้บนขุนสถานอากาศยังเย็นจนถึงหนาวและที่สำคัญช่วงนี้คนน้อยมาก ๆ

3. ไปขุนสถานแล้วไปพักที่ไหนดี เดินทางยากไหม

ขุนสถานมีบ้านพักของกรมอุทยานสามารถจองได้เว็บไซด์ของกรมอุทยานแห่งชาติ และมีลานกางเต็นท์บริเวณที่ทำการอุทยานฯหรือดอยแม่จอก ตอนนี้เริ่มมีรีสอร์ทของเอกชนขึ้นบ้างแล้ว แต่ไม่เยอะครับ ส่วนการเดินทางมาขุนสถานจะใช้ทางหลวงหมายเลข 1026 โดยมีจุดเริ่มต้นที่บ้านห้วยแก๊ต อ.ร้องกวาง จ.แพร่ ไปสิ้นสุดที่ อ.นาน้อย จ.น่าน ซึ่งถนนสายนี้จะผ่านอุทยานแห่งชาติขุนสถาน ถนนเส้นนี้ยังเป็นหนึ่งในถนนลอยฟ้าของจังหวัดน่านอีกด้วยนะครับ เรื่องของความสวยงามลังการก็พอๆกับเส้น 1148,1081,1256 เพียงแต่ระยะสั้นกว่า และใครที่มาจากกรุงเทพหรือแพร่ก็สามารถใช้ถนนเส้นนี้ลัดไปดอยเสมอดาวได้ด้วยนะครับ ไม่ต้องไปอ้อมที่อำเภอเวียงสา แต่เอาเข้าจริง ๆมันร่นระยะทางได้เพียง 22 กิโลเมตร ใช้เวลาขับพอๆกันแหละครับ ต่างกันตรงที่เส้นขุนสถานสวยกว่าเท่านั้นเอง (ใครขับรถแข็ง ผมแนะนำให้ลัดเส้นขุนสถานเลย รับรองว่าเปรี้ยวจี๊ดด)